Najwięcej emocji wzbudziły nowelizacje ustaw o sądach powszechnych, Sądzie Najwyższym, Krajowej Radzie Sądownictwa i prokuraturze, zakładające m.in., że Zgromadzenie Ogólne Sędziów SN będzie wybierało i przedstawiało prezydentowi kandydatów na I Prezesa niezwłocznie po obsadzeniu 2/3 liczby stanowisk sędziów SN (dotąd musiały być obsadzone niemal wszystkie stanowiska). W odpowiedzi na protesty przeciwników zmian w Sejmie zaostrzono procedury bezpieczeństwa; pierwsza prezes SN Małgorzata Gersdorf napisała zaś do prezydenta Andrzeja Dudy list, w którym stwierdza, że jej kadencja trwa do dnia 30 kwietnia 2020 r. Koalicja rządząca przegłosowała jednak nowelizację. Posłowie Kukiz'15 byli przeciw, PO, Nowoczesna i PSL-UED nie wzięły udziału w głosowaniu. Ponadto posłowie umożliwili Prokuratorowi Generalnemu składanie odwołania od postanowienia o umorzeniu prokuratorskiego postępowania dyscyplinarnego, także niezainicjowanego przez siebie. Zgodzili się też na wprowadzenie nowej „aplikacji uzupełniającej”, mającej ułatwić dojście do zawodu sędziego lub prokuratora „osobom posiadającym doświadczenie zawodowe w wymiarze sprawiedliwości, to jest referendarzom sądowym oraz asystentom sędziów i prokuratorów”.
Spory wywołała też nowelizacja Kodeksu wyborczego zmieniająca ordynację do Parlamentu Europejskiego. Przypisuje ona każdemu okręgowi wyborczemu konkretną liczbę co najmniej trzech mandatów. Dotąd głosowanie odbywało się według systemu proporcjonalnego, w którym głosy oddane na poszczególne listy przeliczane są na mandaty metodą d’Hondta w skali całego kraju. Dopiero po ustaleniu liczby mandatów przypadających poszczególnym komitetom rozdziela się je pomiędzy poszczególne listy kandydatów, a mandaty uzyskują kandydaci, którzy na danej liście otrzymali największą liczbę głosów. Nowelizacja wyeliminuje niezrozumiałą dla wyborców i niczym nieuzasadnioną rywalizację między okręgami wyborczymi o liczbę mandatów – przekonują zwolennicy z koalicji rządzącej; opozycja kontrargumentuje: zmiana narusza zasadę proporcjonalności i zmniejsza szanse na mandaty dla mniejszych ugrupowań.
Niemal jednogłośnie przegłosowano przekształcenie użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe we współwłasność, co oznacza, że od 1 stycznia 2019 r. każdy użytkownik wieczysty, który jest właścicielem mieszkania albo domu i współużytkownikiem wieczystym gruntu, z mocy prawa stanie się właścicielem tego gruntu w całości bądź w przysługującym mu udziale. – Nowe przepisy będą dotyczyć około 2,5 mln użytkowników wieczystych, a więc wraz z rodzinami pewnie ok. 10 mln Polaków. To ważna informacja, bo oznacza, że już nikt nigdy nie otrzyma decyzji o zmianie stawki za użytkowanie wieczyste – mówił na początku lipca agencji Newseria Biznes Artur Soboń, sekretarz stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju. Równie zgodnie wprowadzono postulowane przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii zmiany umożliwiające obniżenie składek na ubezpieczenia społeczne osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą na mniejszą skalę. Dzięki temu jednoosobowe firmy, których przeciętne miesięczne przychody nie przekraczają 2,5-krotności minimalnego wynagrodzenia (w 2018 r. to 5250 zł), zapłacą niższe, proporcjonalne do przychodu składki na ZUS.
Ponadto Sejm na ostatnim przedwakacyjnym posiedzeniu m.in. znowelizował ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia (dzięki czemu będzie mogły zacząć działać Internetowe Konto Pacjenta oraz Zintegrowany Informator Pacjenta) i Prawo ochrony środowiska (tworząc wspierającą program Mieszkanie Plus spółkę Polskie Domy Drewniane), uchwalił poprawki do tzw. Konstytucji dla Nauki (z kontrowersyjnym zapisem o dożywotnim zatrudnieniu na uczelni sędziów TK, SN i NSA), wybrał członków Komisji śledczej ds. wyłudzeń VAT (jedyną reprezentantką naszego województwa będzie w niej Genowefa Tokarska z PSL-UED). Nie będzie też trzeba szukać właściciela znalezionych 100 (lub mniej) zł albo najbliższego starostwa powiatowego – będziemy je mogli legalnie zatrzymać. Sejm podjął również uchwałę o ustanowieniu patronów roku 2019. Będą nimi: Gustaw Herling-Grudziński, Anna Walentynowicz i Stanisław Moniuszko oraz Powstania Śląskie i Unia Lubelska.
oprac. jog
fot.: Krzysztof Białoskórski/Kancelaria Sejmu
Komentarze