Jarmark Jagielloński odbędzie się w dniach 12-15 sierpnia 2017. W tym roku realizowany jest w ramach obchodów Wielkiego Jubileuszu 700-lecia Miasta Lublin – „Urodziny Miasta”. Lublin świętuje 700-lecie lokacji miasta na prawie magdeburskim.
Zwyczaj ozdabiania jaj, znany od czasów sumeryjskiej Mezopotamii (IV w. p.n.e.), a na terenach polskich co najmniej od wieku X., przetrwał do dnia dzisiejszego. Dekoracyjne elementy i cała ornamentyka, jaką można spotkać na jajku, sięgają tradycji przedchrześcijańskich. Każdy element, forma, czy nawet sam kolor zabarwienia jajka posiadał znaczenie. W wielu miejscach zachowały się niezwykłe techniki zdobienia, choć niejednokrotnie w nieco zmienionej postaci. Jajko pozostało symbolem odradzającego się życia, choć jego funkcji magicznych jest o wiele więcej. Do udziału w tegorocznej edycji Jarmarku Jagiellońskiego zaproszeni zostali pisankarze z Polski, Ukrainy, Białorusi, Litwy i Słowacji. Łącznie zobaczymy prace 34 artystów zdobiących jaja.
Na szczególną uwagę zasługuje pisankarstwo ukraińskie. W dużej mierze zachowało prastare archaiczne formy, charakterystyczne dla poszczególnych regionów Ukrainy. Każdy region może pochwalić się swoją niepowtarzalną symboliką oraz charakterystycznymi kolorami. Zobaczymy również pisanki litewskie. W tym regionie stosowało się te same barwniki do tkaniny i do malowania jajek. Na Litwie pisanki najczęściej są zdobione woskiem. Pisankarstwo prezentować będzie także grupa twórców ze Słowacji.
Pisankę zobaczymy nie tylko na stoiskach Jarmarku Rękodzielniczego. Będzie można podziwiać ją również na wystawach. Jedna z nich, „Magia koronkowej pisanki” prezentuje twórczość Darii Alioshkiny, dla której symbolika wielkanocnych pisanek jest ogromnym źródłem inspiracji. Artystka łączy wycinankę i pisankę, ponieważ dostrzegła podobieństwa w ich technice, symetrii oraz bogactwie ornamentyki. Przedstawia na papierze pisanki i nadaje wycinance współczesny charakter.
„Pisanka ukraińska” to wystawa prezentująca pisanki pochodzące ze zbioru założyciela Narodowego Centrum Kultury Ludowej Muzeum Iwana Honczara, który zbierał je wędrując po Ukrainie na przestrzeni lat 1950-1980 oraz z prywatnych zbiorów twórczyń ludowych – pisankarek Łarysy Hołowni i Zoi Staszuk. Kolekcja składa się z pisanek pochodzących z Huculszczyzny, Bukowiny, Pokucia, Łemkowszczyzny, Zakarpacia, Opola (region etnograficzny na Ukrainie), Podola, Polesia, Naddnieprza Środkowego. Wszystko to do zobaczenia podczas Jarmarku Jagiellońskiego w Muzeum Lubelskim na Zamku.
Pisankarstwu poświęcona będzie także wystawa z badań terenowych w ramach Letniej Szkoły Rzemiosła Tradycyjnego. Ekspozycja prezentuje dokumentację z wyjazdów na badania terenowe przeprowadzone w lutym i marcu 2017 roku, których tematem były pisanki lipskie, pisanki-oklejanki – wykonywane z sitowia na Kurpiach Białych, kraszanka opolska, pisanki huculskie, łemkowskie, a także lubelskie. Wystawę zobaczyć będzie można w Krużgankach Klasztoru oo. Dominikanów przy ulicy Złotej 9.
źródło i zdjęcie: Warsztaty Kultury
Komentarze