Odsłonięcie pomnika „W hołdzie Ofiarom II wojny światowej” - ku pamięci trzech pilotów rodem z Płoskiego, którzy walczyli w polskich dywizjonach 303, 305 i 316 oraz 35 innych mieszkańców wsi - ofiar II wojny światowej.
W HOŁDZIE OFIAROM II WOJNY ŚWIATOWEJ Z PŁOSKIEGO W 100. ROCZNICĘ ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI
Oprócz wymienionych niżej pilotów z Płoskiego, pochodziło stąd wiele innych osób, o których warto pamiętać w kontekście II wojny światowej. Społeczności wsi udało się ustalić liczbę 35 mieszkańców, zasługujących na pamięć. Są wśród nich Ci, którzy zginęli podczas działań wojennych, bądź zostali zabici jako osoby bezbronne, także Ci, którzy zginęli w obozach zagłady, są „Dzieci Zamojszczyzny” oraz osoby, które odniosły rany na froncie:
Apolonia Bożek, Julia Bożek, Roman Bożek, Stanisław Bożek, st. szer. Adolf Budzyński, Florian Bździuch, Julian Bździuch, Kacper Bździuch, Ludwik Bździuch, Ignacy Cios, Stanisława Czerniec, saper Jan Hałasa, szer. Jan Kozyra, kanonier Jan Łuczka, Jan Łyś, Wacław Malec, Walerian Michałuszko, Feliks Rypulak, Tadeusz Rypulak, Teodora Rypulak, kapral Adam Rzemieniuk, Ignacy Rzemieniuk, Katarzyna Siemko, Marianna Siemko, Izabela Sobczyk, Józef Srala, Henryka Terlecka, Władysław Wróbel, Czesława Zając, kapral Eugeniusz Zając, Eugeniusz Zając (syn Jana), Jan Zając, Lucjan Zając, Romuald Zając.
Na początku 2018 r. zawiązał się Społeczny Komitet Budowy Pomnika Ofiar II Wojny Światowej z Płoskiego w składzie: sołtys Tadeusz Kostrubiec, Barbara Dąbrowska, Krzysztof Łuczka, Antonina Mazurkiewicz, Bartłomiej Pikuziński, Zofia Poździk, Marcin Rek, Maria Sędłak, Arkadiusz Sobczyk, Zbigniew Szalko i Gabriela Złomańczuk. W rezultacie, dzięki wsparciu Samorządu Gminy Zamość i pomocy wielu instytucji i osób, Komitet doprowadził do postawienia pomnika, nad którym przez wiele miesięcy pracowało wielu ludzi, a zwłaszcza Zofia Poździk, która kierowała opracowaniem projektu pomnika i Gabriela Złomańczuk, która stworzyła komputerową wizualizację. Wykonawstwa podjęła się firma kamieniarska, prowadzona przez Halinę i Piotra Rogala w sąsiedniej Wielączy.
W czasie II wojny światowej w Polskich Siłach Powietrznych na Zachodzie, w ramach struktur RAF (Królewskich Sił Powietrznych Wielkiej Brytanii), służyło aż 17 000 Polaków. Współcześnie grupa mieszkańców wsi Płoskie pod Zamościem ustaliła, że było wśród nich trzech pilotów, pochodzących z tej wsi, leżącej obecnie w obrębie Gminy Zamość.
STANISŁAW MAGDZIAK (1921-1945) urodził się 29.04.1921 r. w Płoskiem. Gdy wybuchła wojna miał 18 lat. Nie mógł więc wcześniej dostać się do Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie, ale nabył już umiejętność pilotażu samolotów, ucząc się w Szkole Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich w Krośnie, gdzie przyjmowano już od 16 roku życia. We wrześniu 1939 r. jest już absolwentem po przysiędze. Udało mu się dotrzeć do Anglii, gdzie po klęsce Francji powstawały polskie jednostki. Dość szybko Stanisław zostaje pilotem słynnego później Dywizjonu 303. Do końca wojny na swoich myśliwcach Hawker Hurricane, a potem P-51 Mustang, wykonuje setki lotów i zawsze unika trafienia. Niestety, po wojnie, 20.08.1945 r., w locie treningowym ginie podczas lądowania w zderzeniu z Mustangiem kolegi, Alojzego Ruteckiego. Obaj giną. Stanisław dosłużył się stopnia plutonowego pilota. Odznaczono go Krzyżem Walecznych oraz 3 razy Medalem Lotniczym, przyznawanym za wyjątkowy czyn bojowy, przynoszący szczególne korzyści lotnictwu, a wykraczający poza normalne obowiązki. Jego grób jest na cmentarzu Hucknall w Wielkiej Brytanii.
ROMUALD BOJARCZUK (1920-1946) syn Jakuba i Agaty. Urodził się 11.01.1920 r. w Płoskiem. Kończy Wyższą Szkołę Oficerską Sił Powietrznych w Dęblinie na kilka dni po wybuchu wojny, a dzień po ataku wojsk radzieckich na Polskę, Romuald przekracza granicę polsko-rumuńską. Jego podróż do Anglii trwa ok. 10 miesięcy. Po drodze przebywa w koszarach Legii Cudzoziemskiej w Bejrucie, potem przez Francję dociera do Liverpoolu. W Anglii zostaje pilotem Dywizjonu Bombowego 305 „Ziemi Wielkopolskiej” im. Marszałka J. Piłsudskiego. Żołnierskie szczęście nie opuszcza go do końca wojny. Jako pilot bombowca wykonuje bardzo dużo niebezpiecznych lotów bojowych, ale kilka miesięcy po wojnie, dn. 18.01.1946 r., podczas lotu treningowego jeden z dwóch silników bombowca ulega awarii. Lądowanie w Honington kończy się kraksą bombowca Vickers Warwick i śmiercią Romualda, ale dzięki jego umiejętnościom i poświęceniu uratowało się dwóch członków załogi. Grób Płoszczanina jest na angielskim cmentarzu War Graves. Romek dosłużył się stopnia starszego sierżanta pilota Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie i chorążego w strukturach RAF (Warrant Oficer). Za męstwo otrzymał order Virtuti Militari oraz aż 4 razy Krzyż Walecznych, i 3 razy Medal Lotniczy.
RYSZARD FUSIARA (1920-1944) urodził się 13.09.1920 r. w Płoskiem. Szkołę lotniczą kończy jeszcze w wolnej Polsce. Po ataku Niemiec udaje mu się przedostać do Anglii. Swoje miejsce w Polskich Siłach Powietrznych na Zachodzie znajduje jako pilot myśliwski Dywizjonu 316 „Warszawskiego”. Na początku lata myśliwcem Hawker Hurricane, ale po kilku miesiącach zasiada w legendarnym Supermarine Spitfire. W 1944 r. dywizjon przezbrojono w świetne amerykańskie Mustangi, ale po zaledwie dwóch miesiącach lotów nową maszyną Ryszard Fusiara ginie podczas akcji bojowej na terytorium zajętym przez Niemcy. 11.06.1944 r. brał udział w ostrzeliwaniu pociągu. Na małej wysokości zahaczył skrzydłem o lokomotywę i rozbił się w holenderskim Burgforde (obecnie część Westerstede w Niemczech). Kilka dni przed śmiercią odznaczono go Medalem Lotniczym. Jego grób jest na cmentarzu brytyjskim w niemieckiej miejscowości Sage. W chwili śmierci miał 23 lata i stopień sierżanta pilota.
Źródła:
http://1lozamoscblog.blogspot.com/2018_03_10_archive.html
http://www.polishairforce.pl/dyw303straty.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Romuald_Bojarczuk
http://www.polishairforce.pl/_cmhonington.html
http://1lozamoscblog.blogspot.com/2018_03_10_archive.html
https://niebieskaeskadra.pl/?control=8&id=103
https://niebieskaeskadra.pl/?control=8&id=276
http://www.polskienekropolie.de/doku.php?id=pl:sagelotnicy
Komentarze